Türkiye'nin Kadın Meseleleri

İnatla sürdürdüğü çalışma hayatı, başarısı ve kendi kariyerini kendi oluşturan bir kadın olarak Betül Mardin çok renkli bir sima. Kendi hayatındaki zorlukları aşmakla kalmadı, Türkiye’nin tanıtımında da öncü oldu.

“Cumhuriyetin modern kadınları Osmanlı’nın öncü kadınlarının mirasını reddetti. Bu da kopukluğa sebep oldu. Hâlbuki modern kadın tipinin asıl ve ilk örneği 1862 doğumlu Fatma Aliye Hanım’dır.”

Muazzez Ersoy’un ‘Ben de varım’ dediği günlerden, zirveye ve ötesine giden yoldaki bir kadın sanatçı olarak düsturu: “Bastığın yeri, attığın adımı, çaldığın kapıyı, oturup kalkmasını bileceksin….”

“Alevi dedeleri bana, binlerce yıldan bugüne kadar getirdikleri kültürü aktardılar. Bu felsefede kadına karşı ayrı bir sevgi vardı. Fakat erkek duyarlılığıyla okunuyordu türküler. Ben kadın duyarlılığı içinde okumaya başladım.”

Gülay Göktürk liberal düşünceyi temsil eden yazarlardan biri. “Biz cins ayrımcılığının sıkıntısını çeken son kuşaklarız. Yaş ayrımcılığının başladığı bir çağdayız. Gençlik tapınması, yaşlılığın horlanması var” diyor.

Türkiye’nin öncü feminist örgütü Uçan Süpürge’nin başkan Halime Güner hem kendi hikayesini anlatıyor hem de kadın hareketi sürecini değerlendiriyor. Alınan yol, kat edilmesi gereken mesafeler ve bize dair güzelliklerle…

Dilek Hanif yeniliklere açık ama Türkiyeli kimliğini kıyafetlerine yanıştan, Türk modasını uluslararası platformlarda temsil eden bir modacı. ‘Kadının kendi başına çalışıp kendi başına üreten bir insan olması’ gerektiğine inanıyor.

Kadın katili erkekler üzerine gerçek öykülere dayanan kitabı 10 dile çevrilen gazeteci Ayşe Önal “Namus cinayetleri yoksulların adam yerine konma aracıdır ama tam tersi olur” diyor.

Kurulmasına ön ayak olduğu Meclis Komisyonu ile birlikte katiller de dahil konunun tüm muhataplarıyla görüşen Fatma Şahin ile töre ve namus cinayetlerinin nedenleri, nasılları, çözüm yolları üzerine…

Nimet Baş yıllarca ceza avukatı olarak çalıştı, Kadın ve Aileden sorumlu Devlet Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı yaptı, kadın haklarının geliştirilmesinde önemli rol oynadı. Ailenin kadın üzerinde tahakküm kurup ezmesine de kadının bireysel haklarının yok olmasına da karşı.

Kadınların siyasete girmesinin önündeki en önemli engel erkeklerin seçim listelerinin zirvesini işgal etmesi, kadınların ise en sona konulması. Siyaset bilimci Binnaz Toprak, “Bu meseleyi kotasız çözmenin imkanı yok” diyor.

2004-2011 dönemi TÜBİTAK Başkanı Nüket Yetiş; İyi eğitilmiş, güçlü değerlere sahip kadınlar pek çok alanda erkeklere göre daha başarılı olabiliyor. Kadın, erkek arkadaşlarına göre aynı anda birkaç işi çok rahat görebiliyor.

Nuray Mert inandığı konuları tavizsiz savunan bir entelektüel. Kadın meselesine bakışında cinsiyete göre ayrımcılığı değil hakkaniyeti öne alıyor. Batılıların kadın sorunlarında kendi bakışlarını dayatmalarına karşı çıkıyor.

Bazen kısa, bazen uzun ama hep güçlü cümleler kurdu. Rock müziğinin zirvesinde kendi ayakları üzerinde durdu. “Talebiniz varsa mücadele etmek zorundasınız” diyen Şebnem Ferah ile mücadele ve kadın üzerine bir sohbet…

“Batı feminizmine karşı değilim. Kendi bilecekleri iş.. Sorumluluk almadan, üzerine ‘eşitlik’ battaniyesi çekemezsin! Hayat ‘yiğit’ tanımı üzerine kurulur. Kadının da vardır yiğidi… “

Çiçek Derman tezhip sanatının ilk kadın profesörü. Değişimle muhafaza edilmesi gereken şeyler arasındaki dengeyi ve faydalı bir insan olmayı önemsiyor. Kadın olmanın bir imtiyaz olduğunu düşünüyor.

Bildiğiniz gibi Türkiye’de feminist hareket, özellikle 80’lerden sonra sol kesimden kopan ve sol kesimle eşitlik adına hesaplaşmaya giren, hem siyasal mücadelenin içinde bulunmuş, hem de okumuş yazmış elit kadınların bir hareketi.

Kendine göre doğruları ve bunları açıklama cesareti olan bir sanatçı Hülya Avşar. Feminizme karşı: “Ben bir tek şeye inanıyorum: İstikrar. İstikrar bana hep doğru yolu göstermiştir.”